Na obszarze gminy Maciejowice przedstawiciele Komisji Rabinicznej do spraw Cmentarzy oraz lokalni pasjonaci historii przeprowadzili bezinwazyjne badania w terenie. Miały one na celu wstępne zlokalizowanie oraz potwierdzenie dotychczas nie udokumentowanych zbiorowych mogił ofiar Holokaustu.

 

 

Wojciech Sałga i Kazimierz Paciorek oraz przedstawiciele komisji rabinicznej – Aleksander Schwarz, Robert Pająk i Filip Szczepański spotkali się we wtorek, 6 marca.

W. Sałga opowiada, że jedna z mogił, leżąca w pobliżu pierwszowojennego cmentarza nieopodal miejscowości Pogorzelec, zawiera prawdopodobnie szczątki kilkunastu osób, pracowników majątku Krępa. Zostali oni rozstrzelani przez Niemców na wiosnę 1943 roku.

-Według zachowanych opisów okolicznych mieszkańców, Niemcy przeprowadzili tu z pobliskiego majątku grupę mężczyzn, których pojedynczo rozstrzelali i zakopali w jednym z dołów po wybieranym piasku -opowiada Wojciech Sałga.

Jak mówi, obecnie, z uwagi na wtórne silne zalesienie oraz zmiany w ukształtowaniu terenu po wojnie, dokładna lokalizacja mogiły bez użycia profesjonalnego sprzętu nie jest możliwa.

Druga z mogił leżąca na obszarze wsi Podzamcze, dwadzieścia lat temu upamiętniona dzięki indywidualnej inicjatywie Tadeusza Kosteckiego -emerytowanego nauczyciela z Maciejowic, jest dobrze rozpoznawalna w terenie. Posiada ponadto charakterystyczne cechy dla mogił zbiorowych.

Kostecki doceniony

Dla przedstawicieli komisji najważniejsza była obecność Kosteckiego w trakcie oględzin miejsca pochówku i przekazanie przez niego dokładnego opisu przebiegu zbrodni. Zbrodni, której naocznym świadkiem był nieżyjący już Ryszard Stachurski, a jego wspomnienia zebrał i zachował dla przyszłych pokoleń pan Tadeusz.

-W przypadku tej mogiły dzięki charakterystycznej jamie grobowej oraz jej wielkości można było potwierdzić zarówno miejsce, jak i liczbę ofiar -w tym przypadku 53 mężczyzn, doprowadzonych tu jesienią 1943 z majątku Podzamcze i pojedynczo zamordowanych przez niemieckich żandarmów –opowiada W. Sałga.

Na zakończenie spotkania Aleksander Schwarz w imieniu naczelnego rabina Polski, Michaela Schudricha przekazał Tadeuszowi Kosteckiemu podziękowanie za dotychczasową działalność służącą zachowaniu wielowiekowej wspólnej historii obu narodów oraz upamiętnienie mogiły w podzameckim lesie.

Planowane są dalsze szczegółowe nieinwazyjne badania z zastosowaniem georadaru, po uzyskaniu odpowiednich pozwoleń.

-To pozwoli ze stuprocentową dokładnością potwierdzić istnienie obu mogił i doda dwa nowe miejsca, świadectwa wojennych zbrodni na polskich obywatelach na mapie naszego powiatu -podsumowuje Sałga.