Pierwszym dowódcą był pułkownik Tadeusz Sulimirski
Opublikowano 19 lutego 2016, autor:
1. Pułk Strzelców Konnych do Garwolina został skierowany pod koniec grudnia 1922 roku. Jego dowódcami byli wybitni wojskowi.
![Pułkownik Stanisław Królicki - dowódca 1psk od 24 VII 1937 do 5 VII 1939 roku](/wp-content/uploads/2016/02/Pu%C5%82kownik-Stanis%C5%82aw-Kr%C3%B3licki-dow%C3%B3dca-1psk-od-24-VII-1937-do-5-VII-1939-roku-330x281.jpg)
Geneza powstania 1. Pułku Strzelców Konnych II RP, sięga korzeniami kwietnia 1919 roku, kiedy we Francji w miejscowości Louri rozpoczął formowanie jako 1 grupa szwadronów 4. pułku szwoleżerów.
Pierwszym dowódcą pułku w okresie od października do listopada 1919 roku był płk (następnie generał brygady Wojska Polskiego) Tadeusz Sulimirski herbu Lubicz (1866 – 1940). Służył w cesarskiej i królewskiej Armii. Był oficerem 2. Galicyjskiego Pułku Ułanów w Tarnowie. Dowodził szwadronem w 1. Galicyjskim Pułku Ułanów we Lwowie oraz lwowskim dywizjonem w 1. Pułku Ułanów Obrony Krajowej i dywizjonem kawalerii w 43. Dywizji Piechoty marszałka polnego porucznika Alberta Schmidta von Georgenegg.
W I Wojnie Światowej walczył na frontach: galicyjskim, włoskim, i wołyńskim, dowodząc dywizjonem w 20. Pułku Strzelców Konnych i 34. Pułkiem Strzelców Konnych.
Uczestniczył w obronie Lwowa. Przewodniczył Komisji Weryfikacyjnej przy Dowództwie „Wschód”. Był sztabowym oficera inspekcyjnego kawalerii przy Dowództwie Okręgu Generalnego „Łódź” i dowódcą 1. Pułku Dragonów oraz dowódcą IV Brygady Jazdy, zastępcą dowódcy Okręgu Generalnego „Kielce” i zastępcą dowódcy Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu. W stanie spoczynku pełnił obowiązki kontrolera remontu przy Departamencie II Jazdy Ministerstwa Spraw Wojskowych oraz inspektora remontu przy Generalnym Inspektorze Jazdy. W listopadzie 1939 roku został aresztowany przez NKWD i osadzony w lwowskim więzieniu Brygidki, gdzie zachorował na zapalenie płuc i po kilku dniach zmarł.
W 1939 roku dostał się do niewoli sowieckiej
Pułkownik Konrad Piekarski (1885 – ?) w roku 1918 w Bogurusławiu, na terenie dzisiejszego obwodu orenburskiego w Rosji, został organizatorem i dowódcą szwadronu ułanów, znajdującego się w składzie dowodzonego przez majora Waleriana Czumę Wojska Polskiego we wschodniej Rosji. W październiku 1918 roku ewakuował się do Nowonikołajewska (dzisiejszy Nowosybirsk). Wówczas dowodzony przez niego szwadron stał się dywizjonem, a następnie 1. Pułkiem Ułanów w szeregach 5. Dywizji Strzelców Polskich. W styczniu 1920 roku dywizja ta skapitulowała przez Armią Czerwoną, a jej nieliczni żołnierze trafili do Gdańska. Dowódca z nadania prezydenta Stanisława Wojciechowskiego awansował na pułkownika ze starszeństwem z 1 lipca 1923 roku i 7 lokatą w korpusie oficerów jazdy. Był szefem wydziału w Departamencie II Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie oraz dowódcą XVII Brygady Kawalerii w Hrubieszowie. Został odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych i Złotym Krzyżem Zasługi.
Pułkownik Władysław Kulesza (1888 – 1940) służył w Armii Imperium Rosyjskiego i Armii Polskiej. W latach 1918 – 1921 walczył w szeregach 14. Pułku Ułanów Jazłowieckiech. Był dowódcą 1psk i przewodniczącym Komisji Remontowej Nr 3 w Krakowie. Brał udział w I Wojnie Światowej, wojnie polsko – bolszewickiej i kampanii wrześniowej. W 1939 roku dostał się do niewoli sowieckiej, po czym trafił do obozu jenieckiego w Kozielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany w Katyniu, gdzie w miejscowym lesie NKWD wykonało wyrok śmierci na około 4,4 tysiącu polskich oficerów. Odznaczony Krzyżem Niepodległości, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Zwycięstwa. Postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 roku został pośmiertnie awansowany na stopień generała brygady.
Zmarł w wyniku obrażeń, odniesionych w bitwie pod Zamościem Kampinowskim
Pułkownik Adam Bogoria – Zakrzewski (1892 – 1958) służył w Armii Imperium Rosyjskiego i Wojsku Polskim. W 1917 roku rozpoczął służbę w należącym do I Korpusu Polskiego w Rosji, 3. Pułku Ułanów. Był uczestnikiem wojny polsko – bolszewickiej oraz kampanii wrześniowej. Sprawował obowiązku zastępcy dowódcy 14. Pułku Ułanów Jazłowieckich oraz dowódcy 203. Ochotniczego Pułku Ułanów i II dywizjonu 19. Pułku Ułanów Wołyńskich w Ostrogu. Był zastępcą dowódcy 3. Pułku Strzelców Konnych im. Hetmana Stefana Czarnieckiego w Wołkowysku, 3. Pułku Ułanów Śląskich w Tarnowskich Górach i 10. Pułku Strzelców Konnych w Łańcucie oraz dowódcą Pomorskiej Brygady Kawalerii i 7. Brygady Kadrowej Strzelców. Został odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Zwycięstwa.
Płk Stanisław Królicki (1893 – 1939) w pierwszych latach XX wieku należał do Związku Strzeleckiego. Został absolwentem szkoły oficerskiej. W latach 1914 – 1917 służył w 1. Kompanii Kadrowej 1. Pułku Ułanów Władysława Beliny – Prażmowskiego. Po odmowie złożenia przysięgi na wierność cesarzowi niemieckiemu został skierowany do obozu dla internowanych żołnierzy polskich w Szczypiornie, a następnie do obozu w Marmarosz Sziget. Wcielono go do armii austriackiej i oddelegowano na front włoski. Po odzyskaniu przez nasz kraj niepodległości służył w Wojsku Polskim w 11. i 12. Pułku Ułanów. Był dowódcą szwadronu 19. Pułku Ułanów i zastępcą dowódcy 17. Pułku Ułanów. Po przygodzie z 1psk pułkownik kawalerii WP trafił do 7. Pułku Strzelców Konnych Wielkopolskich. W szeregach Wielkopolskiej Brygady kawalerii brał udział w kampanii wrześniowej. Zmarł po ciężkich obrażeniach odniesionych w bitwie pod Zamościem Kampinowskim.
Pełna lista dowódców 1. Pułku Strzelców Konnych II :
płk Tadeusz Sulimirski (X – XI 1919)
płk Bohdan Aleksander Rudolph (15 XI 1919 – I 1920)
mjr Bohdan Dąbrowski (p.o. 7 VI – 12 X 1921)
ppłk Wacław Wysocki (13 X 1921 – 18 V 1922)
płk Konrad Piekarski (19 V 1922 – 19 VI 1924)
mjr Jerzy Bereżecki (p.o. 20 VI – 6 XII 1924)
ppłk Witold Walicki (p.o. 6 XII 1925 – 4 I 1925)
płk Władysław Kulesza (5 I 1925 – 11 IV 1929)
płk Adam Bogoria-Zakrzewski (11 IV 1929 – 12 VI 1937)
mjr Włodzimierz Białobłocki (p.o. 12 VI – 24 VII 1937)
płk Stanisław Królicki (24 VII 1937 – 5 VII 1939)
mjr Włodzimierz Białobłocki (p.o. 5 – 29 VII 1939)
płk Józef Mularczyk (29 VII – 16 VIII 1939)
mjr Włodzimierz Białobłocki (p.o. 16 – 23 VIII 1939)
ppłk Stanisław Lewicki (23 VIII – 10 IX 1939)
mjr Włodzimierz Białobłocki (10 – 16 IX 1939)
rtm. Stanisław Łukaszewicz (od 16 IX 1939)
ppłk Karol Błasiński (1940 – 1944)
Tekst: Michał Kurach